O chorobach zakaźnych

Przy oddawaniu krwi i jej składników ważne jest, by ze względu na bezpieczeństwo  pacjentów  maksymalnie zmniejszyć ryzyko związane z przenoszeniem zakażeń krwiopochodnych.
Pragniemy zwrócić uwagę, że jeżeli miałaś/eś w przeszłości ryzykowne zachowania, to przed oddaniem krwi warto, abyś wykonała/wykonał:
  • Test w kierunku HIV – możesz to zrobić anonimowo i bezpłatnie w jednym z punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD), ich adresy znajdują się na stronie www.aids.gov.pl/pkd
Anonimowo i bezpłatnie można w wielu z nich wykonać również badania w kierunku HCV i kiły.
  • Badania w kierunku wykrycia zakażenia wirusem żółtaczki typu B lub C możesz wykonać w przychodni (konieczne skierowanie od lekarza rodzinnego) lub w ramach różnych programów profilaktycznych.  
Nie oddawaj krwi, jeżeli Ty lub Twój partner seksualny, podejmujecie następujące ryzykowne zachowania:
  1. Kontakty seksualne z nieznanym partnerem/partnerką, którego znasz od niedawna, lub z wieloma partnerami (więcej niż jednym) w ciągu ostatnich 4 miesięcy. Krew można oddawać dopiero po 4 miesiącach od pierwszego kontaktu seksualnego z partnerem, z którym do tej pory dawca nie współżył, lub po 4 miesiącach po kontakcie z partnerem nieznanym (przypadkowym).
  2. Stosowanie środków psychoaktywnych (narkotyków) w postaci iniekcji.
  3. Kontakty seksualne z osobami stosującymi środki psychoaktywne (narkotyki) w postaci zastrzyków lub uprawiającymi chemseks.
  4. Kontakty seksualne w celu uzyskania korzyści materialnych, np. pieniądze, towary, zakwaterowanie, narkotyki.
  5. Kontakty seksualne z osobami, których wynik testu w kierunku HIV, kiły, WZW B lub WZW C były dodatnie.
  6. Kontakty seksualne połączone z nadużywaniem alkoholu, stosowaniem substancji psychoaktywnych i odurzających (np. marihuana), w tym chemseks (przyjmowanie narkotyków lub alkoholu po to, by zwiększyć swoje doznania seksualne).
Czy wiesz, że z jednej donacji krwi przygotowywane są nawet trzy składniki krwi, z których każdy może być przetoczony innemu pacjentowi? Dlatego oddanie krwi po zachowaniu obarczonym ryzykiem zakażenia czynnikiem zakaźnym przenoszonym przez krew (zwłaszcza HIV), stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia aż trzech (!) ciężko chorych pacjentów.
Pamiętaj, że w przypadku przeniesienia zakażenia przez krew, zawsze występuje tzw. okienko diagnostyczne. Jest to początkowy okres zakażenia, kiedy czynnik zakaźny, który może być przeniesiony przez transfuzję na biorcę (czyli na ciężko chorego pacjenta) jest już obecny we krwi, ale jest jeszcze za wcześnie, aby go wykryć. Pamiętaj także, że Twoja krew (lub składnik Twojej krwi) może zostać przetoczona nawet kilku osobom.

Używanie prezerwatyw: jeśli miałaś/eś sytuacje związane z ryzykiem zakażenia HIV opisane powyżej, będziesz musiał/a poczekać 4 miesiące zanim zostaniesz dawcą krwi, niezależnie od tego, czy za każdym razem używałeś prezerwatywy. Pamiętaj, że prezerwatywa zmniejsza ryzyko zakażenia, ale nie eliminuje go całkowicie.

Zdajemy sobie sprawę, że poruszając te zagadnienia podczas kwalifikacji do oddawania krwi lub jej składników wkraczamy w Twoją sferę prywatną. Jednak niewielkie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą krwi można zmniejszyć wtedy, gdy będąc dawcą dokładnie przemyślisz opisane tu sytuacje i przy kwalifikacji skrupulatnie odpowiesz na wszystkie postawione pytania. Twoje dane będą traktowane poufnie. Przy dodatnich wynikach badań (wskazujących na infekcję) zostaniesz o tym poinformowany/a przez lekarza. Ponadto informacje o dodatnich wynikach badań zostaną przekazane Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 czerwca 2020 r. w sprawie zgłaszania wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych u ludzi (Dz.U. poz. 1118).