Struktura służby krwi w Polsce
Zgodnie z obowiązującym prawem (Ustawa z 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi, Dz. U. Nr 106, poz. 681), w Polsce do pobieraniakrwi do przetoczeń i dalszego jej przetwarzania polegającego na oddzielaniu składników, uprawnione są wyłącznie:
W każdym województwie znajduje się siedziba Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Na terenie niektórych województw zlokalizowano po dwa Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.
W mniejszych miastach na terenie swojego regionu każde Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa posiada swoje filie, zwane Oddziałami Terenowymi.
Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa pobierają krew w swoich własnych siedzibach, w należących do nich Oddziałach Terenowych oraz w Punktach Pobrań a także w systemie ekipowym. Punkty Pobrań przyjmują krwiodawców tylko w wybrane dni tygodnia. Informację o tym, w jakich godzinach możesz zgłosić się do najbliższej placówki pobierającej krew znajdziesz pod hasłem Gdzie można oddać krew.
Ekipowe pobieranie krwi polega na uruchomieniu mobilnego punktu pobrań, działającego przez kilka godzin lub kilka dni w roku i obsługiwanego przez ekipę składająca się z wykwalifikowanego personelu z RCKiK lub Oddziału Terenowego. Ekipowy punkt pobrań może być zlokalizowany w wynajętym pomieszczeniu (np. na terenie szkoły, kościoła, zakładu pracy itp.) lub w specjalnym ambulansie, wyposażonym w stanowiska do badań oraz oddawania krwi.
Każdego roku coraz więcej krwi pobiera się w podczas ekip wyjazdowych, gdyż taki system pracy pozwala dotrzeć pracownikom RCKiK bezpośrednio do krwiodawców - w ich miejscach pracy lub zamieszkania.
Oddziały Terenowe zajmują się najczęściej tylko badaniem i kwalifikacją krwiodawców oraz pobieraniem krwi. Po pobraniu krew dostarczana jest Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, gdzie przeprowadza się jej badania, wyodrębnia z niej poszczególne składniki, przechowuje je w odpowiednich warunkach oraz wydaje do szpitalnych banków krwi. Taka organizacja pracy umożliwia efektywniejsze wykorzystanie specjalistycznej aparatury, ujednolicenie metod pracy oraz lepszą kontrolę nad jakością wykonywanych badań, wytworzonych składników krwi i warunkami ich przechowywania, co pozwala zapewnić większe bezpieczeństwo przetaczanych składników krwi.
- Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
- Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
- Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA.
Rozmieszczenie Regionalnych Centrów Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
W każdym województwie znajduje się siedziba Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Na terenie niektórych województw zlokalizowano po dwa Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.
W mniejszych miastach na terenie swojego regionu każde Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa posiada swoje filie, zwane Oddziałami Terenowymi.
Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa pobierają krew w swoich własnych siedzibach, w należących do nich Oddziałach Terenowych oraz w Punktach Pobrań a także w systemie ekipowym. Punkty Pobrań przyjmują krwiodawców tylko w wybrane dni tygodnia. Informację o tym, w jakich godzinach możesz zgłosić się do najbliższej placówki pobierającej krew znajdziesz pod hasłem Gdzie można oddać krew.
Ekipowe pobieranie krwi polega na uruchomieniu mobilnego punktu pobrań, działającego przez kilka godzin lub kilka dni w roku i obsługiwanego przez ekipę składająca się z wykwalifikowanego personelu z RCKiK lub Oddziału Terenowego. Ekipowy punkt pobrań może być zlokalizowany w wynajętym pomieszczeniu (np. na terenie szkoły, kościoła, zakładu pracy itp.) lub w specjalnym ambulansie, wyposażonym w stanowiska do badań oraz oddawania krwi.
Gdzie pobierano krew pełną w latach 2018-2022
|
w RCKiK (%) |
w OT (%) |
na ekipach (%) |
2018 r. |
28,39 | 44,76 | 26,86 |
2019 r. |
28,63 |
45,29 | 26,07 |
2020 r. |
30,62 |
46,84 | 22,54 |
2021 r. |
31,00 |
49,01 |
19,99 |
2022 r. | 30,25 | 50,19 | 19,59 |
Każdego roku coraz więcej krwi pobiera się w podczas ekip wyjazdowych, gdyż taki system pracy pozwala dotrzeć pracownikom RCKiK bezpośrednio do krwiodawców - w ich miejscach pracy lub zamieszkania.
Liczba ekip wyjazdowych w latach 2018-2022
2018 r. | 2019 r. | 2020 r. | 2021 r. | 2022 r. |
13725 | 13974 | 10432 | 11150 | 12089 |
Oddziały Terenowe zajmują się najczęściej tylko badaniem i kwalifikacją krwiodawców oraz pobieraniem krwi. Po pobraniu krew dostarczana jest Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, gdzie przeprowadza się jej badania, wyodrębnia z niej poszczególne składniki, przechowuje je w odpowiednich warunkach oraz wydaje do szpitalnych banków krwi. Taka organizacja pracy umożliwia efektywniejsze wykorzystanie specjalistycznej aparatury, ujednolicenie metod pracy oraz lepszą kontrolę nad jakością wykonywanych badań, wytworzonych składników krwi i warunkami ich przechowywania, co pozwala zapewnić większe bezpieczeństwo przetaczanych składników krwi.